Batman’ın Beşiri ilçesine bağlı Hilere köyünün kuzeybatısında, Gurdila Dağı’nın güneybatı cephesinde bulunan Mizgfta Kelkelane olarak bilinen tarihi yapı, zamanın izlerini günümüze taşımaya devam ediyor.
Bir dönem Kurtalan’a bağlı olan bölgede yer alan harabeler hakkında kesin bilgiler bulunmasa da yapılan araştırmalar yapının “han” değil, cami olduğunu ortaya koyuyor. Cami görüşünü destekleyen en önemli unsur ise yakın çevresinde bulunan büyük mezarlık. Bu durum, yapının yakın tarihe kadar ibadethane olarak kullanıldığını gösteriyor.
Büyük taş bloklardan inşa edilen cami, dışarıdan bakıldığında dörtgen mimariye sahip. İç mimarisi ise kavisli bir yapıyla dikkat çekiyor. Uzmanlara göre bu mimari özellik, caminin yüzyıllardır ayakta kalmasını sağladı. Her ne kadar iç kısmı zamanla tahrip olsa da yapısal bütünlüğünü büyük ölçüde korumakta.
Ne var ki Mizgfta Kelkelane de diğer birçok tarihi miras gibi define avcılarının hedefi olmuş durumda. Yapının bazı bölümlerinde tahribat açıkça gözlemleniyor.
Harabenin batı cephesine açılmış tek penceresi, caminin dikkat çeken mimari ayrıntılarından biri olarak öne çıkıyor.
Yerleşim izlerinin de bulunduğu bölgede, tarihi caminin korunma altına alınması gerektiği vurgulanıyor. Aksi halde yüzyıllardır tarihe tanıklık eden bu değerli yapı, definecilerin ve doğal koşulların etkisiyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.
