ÖZEL HABER - ABDULAZİZ ÖZCAN
Kurtalan’a bağlı Konakpınar Köyü yakınlarında yer alan tarihi Dêrâ Derike Manastırı, definecilerin hedefi hâline gelirken ilgisizlik nedeniyle her geçen gün yok olmaya biraz daha yaklaşıyor. Zamana direnen bu kadim yapının acil restorasyon ve tanıtım çalışmalarıyla turizme kazandırılması, bölge için büyük bir fırsat sunuyor.
Tarihi Kayıtlarda Dêrâ Derike
Dêrâ Derike, 1900'lü yıllarda Keldani topluluğunun sorumlusu Başpiskopos Addey Şér’in görev yaptığı katedralle bağlantılı bir ibadet ve eğitim merkezi olarak biliniyor. 1914-1915 yıllarında yaşanan olaylar sırasında Şér, Siirt merkezinden kaçmak zorunda kalmış ve Eruh’ta saklandığı bir mağarada hayatını kaybetmiştir. Siirt Keldani topluluğundan sorumlu Başpiskopos’un ölümünden sonra Derâ Derike Manastırı iyice sahipsiz kalmış, bakımsızlık nedeniyle eski görkemli dönemini geride bırakmıştır.
Geniş bir alana yayılmış olan manastır, sit alanı ilan edilmesine rağmen hiçbir koruma altına alınmamış durumda. Define avcılarının yasa dışı kazıları, manastırın temel duvarlarının bile zarar görmesine yol açarken yapıda ciddi çökmelere sebep oldu. Tarihi kalıntılar arasında kayalara oyulmuş oda mezarlar bulunurken, manastırın yaklaşık 300 metre yakınında bir un değirmeni kalıntısına da rastlanıyor. Bölge halkı, bu değirmende hem manastır öğrencileri hem de çevre halkı için un üretildiğini ifade ediyor.
Restorasyon ve Turizm Çalışmaları Şart
Bölge halkını hayrete düşüren bu kadim yapının ayakta kalan bölümlerinin acilen restore edilmesi gerektiği belirtiliyor. Yıkıntılar arasında gizlenen Dêrâ Derike Manastırı’nın turizme kazandırılması, hem bölgenin kültürel mirasına sahip çıkılmasını sağlayacak hem de yerel ekonomiye önemli katkılar sunacaktır.
Akademik araştırmalarla desteklenecek kapsamlı bir restorasyon, manastırın tarihi değerini gün yüzüne çıkarabilir. Ancak ilgisizlik nedeniyle her geçen gün daha fazla tahrip olan bu yapının korunmaması durumunda, Kurtalan’ın önemli bir kültürel mirası tamamen yok olma riskiyle karşı karşıya kalacak.
