Siirt’in 105 Yıllık Sırrı! Tarihi Yapı Gün Yüzüne Çıktı

Milli Mücadele yıllarında Bitlis Vilayeti’ne bağlı bir sancak olan Siirt, o dönemde Merkez Kaza dışında beş kazaya ev sahipliği yapıyordu. Bu kazalar; Pervari, Garzan (Kurtalan), Eruh, Şirvan ve Şırnak olarak sıralanıyordu. 1877’de Merkez Kaza, Eruh, Şirvan, Rızyan ve Sason’dan oluşan Siirt Sancağı, Diyarbekir Vilayeti’ne bağlıydı. Ancak 1892 Devlet Salnamesi’ne göre sancak, Diyarbekir’den ayrılarak Bitlis Vilayeti’ne bağlandı.

Bu dönemde Siirt, Bitlis Vilayeti’ne bağlı dört sancaktan biri olarak yönetiliyordu. Ancak 1896 yılına gelindiğinde daha önce Siirt’e bağlı olan Sason’un Muş Sancağı’na dahil edildiği görülmektedir. 1892-1919 yılları arasında Bitlis Vilayeti’nin yönetimi altında kalan Siirt, 26 Eylül 1919’da alınan 48 Sayılı Heyet-i Umumiye Kararı ile bağımsız sancak statüsüne yükseltildi. Bu süreç, Siirt’in 1923 yılında il statüsü kazanmasıyla tamamlandı.

Tarihi Bina Cumhuriyet Döneminde de Kullanıldı

1920’de Siirt, yönetim işlerini bu tarihi hükümet konağından yürütüyordu. Cumhuriyetin ilanından sonra da bina aktif olarak kullanıldı. Hükümet Konağı, o dönemde Siirt Eski Karakol Binası’nın yanında bulunuyordu. Tarihi süreç içerisinde bina farklı amaçlarla da hizmet verdi. Gazi İlkokulu, bir dönem İmam Hatip Okulu olarak kullanıldı. Ancak zamanla yapı yıkılarak yerine polis lojmanları inşa edildi. Günümüzde ise bu lojmanlar da yıkılmış durumda.

Siirt’in geçmişteki yönetim yapısını ve tarihi mirasını yansıtan bu fotoğraflar, kentin hafızasına ışık tutuyor.

Faik Kuzu’nun arşivinden çıkan kareler, kentin yüz yılı aşkın süredir geçirdiği değişimleri gözler önüne sererken, Siirt’in tarihi dokusuna dair önemli ipuçları sunuyor.

(Eren ÇİFTLİK)